مشاوره حقوقي
مشاوره حقوقي

همه ما در جامعه از حق و حقوق خود دفاع ‌‌‌‌مي‌كنيم و معتقد هستيم كه دفاع از حق يك وظيفه شرعي و قانوني است كه به عهده ما‌ گذاشته شده است. حال بعضي از افراد به ناحق به حقوق ديگري تجاوز مي‌نمايند كه قربانيان نيز لاجرم مجبور به دفاع از خود مي‌شوند. دفاع مشروع از جمله مواردي است كه در قانون ‌توضيحات كاملي در خصوص آن ‌آمده است. در اين مقاله نيز قصد داريم بررسي نماييم كه دفاع مشروع چيست و چه شرايطي دارد.

 

منبع : دفاع مشروع چيست

دفاع مشروع چيست ؟

دفاع مشروع در واقع به دفاع‌ كردن به حق از خود گفته ‌‌‌‌مي‌شود. در برخي موارد ديده ‌‌‌‌مي‌شود‌ كه‌ فرد براي دفاع از مال، جان، نفس، ناموس و… خود دست به انجام‌‌‌‌ كاري ‌‌‌‌مي‌زند كه در حالت عادي جرم تلقي ‌‌‌‌مي‌شود اما با اين وجود او مستحق مجازات نيست و طبق قانون‌ نبايد مجازات شود كه در اين مورد ‌‌‌‌مي‌توان گفت دفاع او مشروع بوده است.

براي مثال مردي قصد تجاوز به زني را دارد كه زن براي جلوگيري از اين ‌كار مرد را به قتل ‌‌‌‌مي‌رساند و يا مردي در حال كتك خوردن از ديگري ‌‌‌‌مي‌باشد و در حال صدمه ديدن است‌ كه در اين‌ صورت فرد مهاجم را هل ‌‌‌‌مي‌دهد و ‌به ‌او ‌آسيب ‌‌‌‌مي‌رساند، با وجود اينكه در اين دو مثال گفتيم قتل و آسيب به ديگران انجام ‌‌‌‌مي‌شود اما‌ باز هم افراد مستحق مجازات نيستند زيرا دفاع آن‌ها مشروع بوده است.

شرايط دفاع مشروع چيست

دفاع مشروع با وجود اينكه شامل مجازات ‌‌‌‌نمي‌شود اما‌‌‌‌ داراي شرايطي مي‌باشد كه ‌تنها در صورت وجود همه آن‌‌‌‌‌ها فرد مرتكب مجازات نخواهد شد و در غير اين صورت ‌‌‌‌مي‌توان گفت كه‌ دفاع او مشروع نيست. شرايط دفاع مشروع به شرح زير ‌‌‌‌مي‌باشد:

  • در صورتي كه رفتار فرد كاملا ضروري باشد و بدون انجام آن خطر از او رفع نگردد دفاع مشروع صورت گرفته است.
  • دفاع به علت يك ترس و بيم عقلاني باشد.
  • دفاع ناشي از اقدام متجاوزانه فرد و دفاع طرف مقابل نباشد.
  • فرد نتواند عملا از قواي دولتي در اين زمينه كمك ‌بگيرد و به صورت فوري به آن‌‌‌‌‌‌ها دسترسي نداشته باشد و يا مداخله آن‌ها كاري از پيش نبرد و اثري نداشته باشد.

دفاع مشروع از ديگران

در برخي موارد ديده ‌‌‌‌مي‌شود كه افراد اقدام به دفاع مشروع از ديگران ‌‌‌‌مي‌نمايند كه در اين صورت نه تنها بايد شرايط ذكر شده در بالا موجود باشند بلكه شرايط دفاع مشروع از ديگران نيز ‌‌‌‌مي‌بايست حتما موجود باشند تا دفاع فرد از ديگران مشروع به حساب آيد. شرايط دفاع مشروع از ديگران به شرح زير است:

  • فردي ‌‌‌‌مي‌بايست از نزديكان خود دفاع كرده باشد.
  • چنانچه وظيفه دفاع از آن‌ شخص به عهده فرد باشد دفاع مشروع به حساب ‌‌‌‌مي‌آيد.
  • در صورتي كه فرد در دفاع از خود ناتوان و ضعيف باشد دفاع از او مشروع ‌‌‌‌مي‌باشد.
  • چنانچه فرد تقاضاي دفاع و كمك نمايد دفاع از او مشروع است.
  • اگر فرد در وضعيت و شرايطي باشد كه قادر به كمك ‌خواستن نباشد دفاع از او مشروع ‌‌‌‌‌مي‌باشد.

سوالات متداول

آيا دفاع از ناموس خود مشروع است ؟

بله در صورت وجود برخي شرايط مشروع به حساب ‌‌‌‌مي‌آيد.

اگر از ديگران دفاع كنيم دفاع مشروع به حساب ‌‌‌‌مي‌آيد ؟

بله اما ‌‌‌‌مي‌بايست شرايطي نيز وجود داشته باشند كه در متن مقاله توضيحات كامل آمده است.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص دفاع مشروع چيست، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون دفاع مشروع چيست پاسخ دهند.

 

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

شماره تماس :66419012-021

 

 

 

وكيل دات كام بهترين راه حل براي مشكلات حقوقي شما

 

 

 

 

منبع : دفاع مشروع چيست

امتیاز:
بازدید: 0
برچسب:
:
[ 1400/9/11  ] [ ۱۰ ] [ vakiel ] [ ]

 

بر اساس ماده ۲ ق.م.ا جرم عبارت است از انجام دادن يا انجام ندادن كاري كه در قانون براي آن مجازات تعيين شده باشد؛ بنابراين رفتار مجرمانه با مجازات و كيفر همراه است. اما گاهي شرايطي ايجاد مي‌شود كه شخص براي دفاع از يك سري موارد، مجبور به انجام جرم است. آيا در اين هنگام نيز مسئوليت كيفري به دنبال شخص است و او بايد مجازات شود؟ در قانون مجازات اسلامي، يك سري شرايط وجود دارد كه با وجود آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و انجام فعل مجرمانه، شخص مجرم شناخته نمي‌شود و مجازاتي در پي او نيست. اين موارد تحت عنوان دفاع مشروع در قانون ذكر شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. براي بررسي دفاع مشروع و شرايط آن تا پايان اين مطلب همراه ما باشيد.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

 

 

 

 

 

منبع:

دفاع مشروع

 تعريف – شرايط تحقق – مباني و اركان – حكم به پرداخت ديه

 

دفاع مشروع چيست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ؟

دفاع به معناي دور كردن و دفع كردن و مشروع نيز به معناي قانوني و مجاز است؛ طبق معاني جداگانه اين دو جزء، دفاع مشروع يعني دفع كردن قانوني و دفاع مجاز. ماده ۱۵۶ ق.م.ا چنين بيان كرده است كه چنانچه فردي جهت دفاع و دور كردن ضرري از نفس، ناموس، مال و آزادي تن خود و شخص ديگر در برابر تجاوز و خطري كه در حال وقوع و رخ دادن است يا نزديك است رخ دهد، با رعايت مراحل دفاع و وجود شرايط دفاع مشرو‌ع كه در قانون ذكر شده است، مرتكب رفتار مجرمانه شود، مجازات نمي‌شود و مسئوليت كيفري به دنبال نخواهد داشت.

به عنوان مثال شخصي به شما حمله مي‌كند يا مطمئن هستيد كه قصد حمله دارد و شما براي دفاع از خود و جلوگيري از وقوع خطر، به او ضربه ‌‌‌‌‌‌‌‌مي‌زنيد و وي آسيب مي‌بيند؛ در اين صورت شما مرتكب عمل مجرمانه شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ايد اما اين جرم در راستاي دفع خطر و دفاع از خود بوده و مجازاتي در پي ندارد. البته همانطور كه گفتيم هر دفاعي نيز، دفاع مشر‌وع محسوب نمي‌شود و بايد شرايطي داشته باشد.

موضوع خطر و تجاوز در رابطه با دفاع مشروع

بر اساس ماده ۱۵۶ ق.م.ا، تجاوز و خطر بايد در رابطه با يكي از موارد زير باشد تا دفاع مشروع تلقي شود.

۱- نفس:

نفس در اين جا به معناي وجود مادي و جسماني فرد است و خطر در اينجا آسيب رسيدن به حيات و زندگي و سلامت شخص معني مي‌دهد.

۲- عرض:

عرض نيز يعني آبرو،‌ حيثيت و شرف. دفع خطر و تجاوز از عرض نيز مشروع است.

۳- ناموس:

خطر و تجاوز براي ناموس، به معناي خطر براي عصمت، پاكي و پاكدامني است.

۴- مال:

در اين ماده دفع خطر براي حفظ مال نيز مشروع دانسته شده است.

۵- آزادي تن:

نجات خود از حبس و تلاش براي خلاصي تن خود با انجام عمل مجرمانه، دفاع مشروع است.

دفاع مشر‌وع از فرد ديگر

در تبصره ۲ ق.م.ا آمده است كه در صورتي شخص مي‌تواند از نفس، مال،‌ عرض، ناموس و آزادي فرد ديگر دفاع كند و دفاعش مشروع محسوب مي‌شود كه:

۱- فرد از نزديكان مدافع باشد.

۲- دفاع از او بر عهده مدافع باشد.

۳- از دفاع از خود عاجز باشد.

۴- از فرد مدافع تقاضاي مساعدت و كمك كند.

۵- در موقعيتي قرار داشته باشد كه امكان درخواست كمك وجود نداشته باشد.

شرايط دفاع مشروع

در ادامه ماده ۱۵۶ ق.م.ا ‌‌‌‌‌‌‌‌مي‌خوانيم كه وجود شرايط زير باعث مجاز شدن عمل دفاع و مشروعيت آن مي‌شود.

۱- دفاع ضروري باشد:

هنگامي كه فرد ناگزير از انجام عمل مجرمانه براي دفاع و دفع تجاوز و خطر باشد و هيچ راه ديگري پيش رويش باقي نمانده باشد، عمل مجرمانه وي مشروع است.

۲- دفاع با توجه به شواهد موجود يا ترس عاقلانه باشد:

اين شرط بدين معناست كه اگر شما بدون اطمينان از وقوع تجاوز و خطر يا فقط با استناد به حدس و گمان و ترس ناشي از بروز خطر قريب الوقوع، مرتكب جرم شويد، دفاع مشروع تلقي نمي‌شود. به عنوان مثال تنها با تصور اينكه شخص رو به روي شما قصد حمله به شما را دارد ‌‌‌‌‌‌‌‌نمي‌توانيد با ارتكاب عمل مجرمانه از خود دفاع كنيد؛ بنابراين بايد از وقوع خطر يا نزديك بودن آن بر اساس عقل و شواهد تصميم بگيريد.

۳- خطر يا تجاوز به علت رفتار خود فرد صورت نگرفته باشد:

مطابق اين شرط، شخص مدافع، خود نبايد عامل وقوع خطر باشد و موجبات ايجاد آن و تهاجم طرف مقابل را فراهم كند. چنانچه متجاوز بر اساس رفتار مدافع، تحريك شود و حمله كند، دفاع شخص مدافع مشروع شناخته نشده و مجازات در پي دارد.

۴- امكان دسترسي سريع به قواي دولتي وجود نداشته باشد:

چنانچه فرد مطمئن شود كه در صورت انتظار براي رسيدن قواي دولتي جهت دفاع، تجاوز و آسيب صورت مي‌گيرد و به اصطلاح كار از كار مي‌گذرد، يا اينكه حتي با حضور قواي دولتي كاري از دست آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ساخته نيست و آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نمي‌توانند خطر را دفع كنند، وي مجاز است كه اقدام به دفاع ‌‌‌‌‌‌‌‌كند و دفاع او مشروع شناخته مي‌شود.

حكم پرداخت ديه در دفاع مشروع

موارد فوق، شرايطي بودند كه وجود همه آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها جهت تحقق يافتن دفاع مشروع لازم و ضروري است. در صورتي كه عمل مجرمانه به حكم قانون دفاع مشروع ناميده شود، شخص از مجازات و پرداخت ديه معاف است. البته چنانچه شخص مهاجم مجنون و ديوانه باشد، ديه او توسط بيت المال پرداخت مي‌شود.

بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۵۶ ق.م.ا، چنانچه عمل دفاع براي دفع خطر ثابت شده باشد اما رعايت شرايط آن آشكار و ثابت نشده باشد، اثبات رعايت نشدن شروط دفاع مشروع بر عهده فرد مهاجم قرار دارد.

دفاع در برابر مامور قانون

مقاومت در مقابل ماموران انتظامي و ساير ضاطين دادگستري، با شرط اينكه آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در حال انجام وظيفه و كار خود باشند، دفاع مشروع نيست. اما چنانچه اين ماموران و ضابطين بيش از وظيفه خود عمل كنند و شواهد ثابت كنند كه نتيجه اعمال آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها قتل، جرح، تعرض به آبرو، ناموس و مال مي‌شود، دفاع قانوني، مجاز و مشروع محسوب مي‌شود.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص دفا‌ع مشروع، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون دفا‌ع مشروع پاسخ دهند.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد يا مي توانيد مقالات مجله حقوقي وكيل دات كام را مطالعه نماييد.

 

شماره تماس وكيل دات كام

منبع:

دفاع مشروع

 تعريف – شرايط تحقق – مباني و اركان – حكم به پرداخت ديه

امتیاز:
بازدید: 0
برچسب:
:
[ 1399/11/29  ] [ ۰۷ ] [ vakiel ] [ ]

بر اساس ماده ۲ ق.م.ا جرم عبارت است از انجام دادن يا انجام ندادن كاري كه در قانون براي آن مجازات تعيين شده باشد؛ بنابراين رفتار مجرمانه با مجازات و كيفر همراه است. اما گاهي شرايطي ايجاد مي‌شود كه شخص براي دفاع از يك سري موارد، مجبور به انجام جرم است. آيا در اين هنگام نيز مسئوليت كيفري به دنبال شخص است و او بايد مجازات شود؟ در قانون مجازات اسلامي، يك سري شرايط وجود دارد كه با وجود آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و انجام فعل مجرمانه، شخص مجرم شناخته نمي‌شود و مجازاتي در پي او نيست. اين موارد تحت عنوان دفاع مشروع در قانون ذكر شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. براي بررسي دفاع مشروع و شرايط آن تا پايان اين مطلب همراه ما باشيد.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

منبع : دفاع مشروع

 

دفاع مشروع چيست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ؟

دفاع به معناي دور كردن و دفع كردن و مشروع نيز به معناي قانوني و مجاز است؛ طبق معاني جداگانه اين دو جزء، دفاع مشروع يعني دفع كردن قانوني و دفاع مجاز. ماده ۱۵۶ ق.م.ا چنين بيان كرده است كه چنانچه فردي جهت دفاع و دور كردن ضرري از نفس، ناموس، مال و آزادي تن خود و شخص ديگر در برابر تجاوز و خطري كه در حال وقوع و رخ دادن است يا نزديك است رخ دهد، با رعايت مراحل دفاع و وجود شرايط دفاع مشرو‌ع كه در قانون ذكر شده است، مرتكب رفتار مجرمانه شود، مجازات نمي‌شود و مسئوليت كيفري به دنبال نخواهد داشت.

به عنوان مثال شخصي به شما حمله مي‌كند يا مطمئن هستيد كه قصد حمله دارد و شما براي دفاع از خود و جلوگيري از وقوع خطر، به او ضربه ‌‌‌‌‌‌‌‌مي‌زنيد و وي آسيب مي‌بيند؛ در اين صورت شما مرتكب عمل مجرمانه شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ايد اما اين جرم در راستاي دفع خطر و دفاع از خود بوده و مجازاتي در پي ندارد. البته همانطور كه گفتيم هر دفاعي نيز، دفاع مشر‌وع محسوب نمي‌شود و بايد شرايطي داشته باشد.

موضوع خطر و تجاوز در رابطه با دفاع مشروع

بر اساس ماده ۱۵۶ ق.م.ا، تجاوز و خطر بايد در رابطه با يكي از موارد زير باشد تا دفاع مشروع تلقي شود.

۱- نفس:

نفس در اين جا به معناي وجود مادي و جسماني فرد است و خطر در اينجا آسيب رسيدن به حيات و زندگي و سلامت شخص معني مي‌دهد.

۲- عرض:

عرض نيز يعني آبرو،‌ حيثيت و شرف. دفع خطر و تجاوز از عرض نيز مشروع است.

۳- ناموس:

خطر و تجاوز براي ناموس، به معناي خطر براي عصمت، پاكي و پاكدامني است.

۴- مال:

در اين ماده دفع خطر براي حفظ مال نيز مشروع دانسته شده است.

۵- آزادي تن:

نجات خود از حبس و تلاش براي خلاصي تن خود با انجام عمل مجرمانه، دفاع مشروع است.

دفاع مشر‌وع از فرد ديگر

در تبصره ۲ ق.م.ا آمده است كه در صورتي شخص مي‌تواند از نفس، مال،‌ عرض، ناموس و آزادي فرد ديگر دفاع كند و دفاعش مشروع محسوب مي‌شود كه:

۱- فرد از نزديكان مدافع باشد.

۲- دفاع از او بر عهده مدافع باشد.

۳- از دفاع از خود عاجز باشد.

۴- از فرد مدافع تقاضاي مساعدت و كمك كند.

۵- در موقعيتي قرار داشته باشد كه امكان درخواست كمك وجود نداشته باشد.

شرايط دفاع مشروع

در ادامه ماده ۱۵۶ ق.م.ا ‌‌‌‌‌‌‌‌مي‌خوانيم كه وجود شرايط زير باعث مجاز شدن عمل دفاع و مشروعيت آن مي‌شود.

۱- دفاع ضروري باشد:

هنگامي كه فرد ناگزير از انجام عمل مجرمانه براي دفاع و دفع تجاوز و خطر باشد و هيچ راه ديگري پيش رويش باقي نمانده باشد، عمل مجرمانه وي مشروع است.

۲- دفاع با توجه به شواهد موجود يا ترس عاقلانه باشد:

اين شرط بدين معناست كه اگر شما بدون اطمينان از وقوع تجاوز و خطر يا فقط با استناد به حدس و گمان و ترس ناشي از بروز خطر قريب الوقوع، مرتكب جرم شويد، دفاع مشروع تلقي نمي‌شود. به عنوان مثال تنها با تصور اينكه شخص رو به روي شما قصد حمله به شما را دارد ‌‌‌‌‌‌‌‌نمي‌توانيد با ارتكاب عمل مجرمانه از خود دفاع كنيد؛ بنابراين بايد از وقوع خطر يا نزديك بودن آن بر اساس عقل و شواهد تصميم بگيريد.

۳- خطر يا تجاوز به علت رفتار خود فرد صورت نگرفته باشد:

مطابق اين شرط، شخص مدافع، خود نبايد عامل وقوع خطر باشد و موجبات ايجاد آن و تهاجم طرف مقابل را فراهم كند. چنانچه متجاوز بر اساس رفتار مدافع، تحريك شود و حمله كند، دفاع شخص مدافع مشروع شناخته نشده و مجازات در پي دارد.

۴- امكان دسترسي سريع به قواي دولتي وجود نداشته باشد:

چنانچه فرد مطمئن شود كه در صورت انتظار براي رسيدن قواي دولتي جهت دفاع، تجاوز و آسيب صورت مي‌گيرد و به اصطلاح كار از كار مي‌گذرد، يا اينكه حتي با حضور قواي دولتي كاري از دست آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ساخته نيست و آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نمي‌توانند خطر را دفع كنند، وي مجاز است كه اقدام به دفاع ‌‌‌‌‌‌‌‌كند و دفاع او مشروع شناخته مي‌شود.

حكم پرداخت ديه در دفاع مشروع

موارد فوق، شرايطي بودند كه وجود همه آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها جهت تحقق يافتن دفاع مشروع لازم و ضروري است. در صورتي كه عمل مجرمانه به حكم قانون دفاع مشروع ناميده شود، شخص از مجازات و پرداخت ديه معاف است. البته چنانچه شخص مهاجم مجنون و ديوانه باشد، ديه او توسط بيت المال پرداخت مي‌شود.

بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۵۶ ق.م.ا، چنانچه عمل دفاع براي دفع خطر ثابت شده باشد اما رعايت شرايط آن آشكار و ثابت نشده باشد، اثبات رعايت نشدن شروط دفاع مشروع بر عهده فرد مهاجم قرار دارد.

دفاع در برابر مامور قانون

مقاومت در مقابل ماموران انتظامي و ساير ضاطين دادگستري، با شرط اينكه آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در حال انجام وظيفه و كار خود باشند، دفاع مشروع نيست. اما چنانچه اين ماموران و ضابطين بيش از وظيفه خود عمل كنند و شواهد ثابت كنند كه نتيجه اعمال آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها قتل، جرح، تعرض به آبرو، ناموس و مال مي‌شود، دفاع قانوني، مجاز و مشروع محسوب مي‌شود.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص دفا‌ع مشروع، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون دفا‌ع مشروع پاسخ دهند.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد يا مي توانيد مقالات مجله حقوقي وكيل دات كام را مطالعه نماييد.

 

شماره تماس وكيل دات كام

 

منبع : دفاع مشروع

امتیاز:
بازدید: 0
برچسب:
:
[ 1399/11/26  ] [ ۱۹ ] [ vakiel ] [ ]
[ ]
.: Weblog Themes By sitearia :.

درباره وبلاگ

نويسندگان
نظرسنجی
لینک های تبادلی
فاقد لینک
تبادل لینک اتوماتیک
لینک :
خبرنامه
عضویت لغو عضویت
پنل کاربری
نام کاربری :
پسورد :
عضویت
نام کاربری :
پسورد :
تکرار پسورد:
ایمیل :
نام اصلی :
آمار
امروز : 0
دیروز : 0
افراد آنلاین : 8
همه : 0
چت باکس
موضوعات وب
موضوعي ثبت نشده است
امکانات وب